Ελίκα

Η Ελίκα βρίσκεται στη δυτική πλευρά της χερσονήσου του Μαλέα του Δήμου Μονεμβασίας. Είναι ένας ορθάνοιχτος οφθαλμός που εποπτεύει όλον τον Λακωνικό κόλπο. Αριστερά του είναι η πανέμορφη Ελαφόνησος και λίγο πιο μακριά τα ιστορικά Κύθηρα. Απέχει από την Μονεμβασιά, την Ελαφόνησο, τη Νεάπολη και τους Μολάους 15 με 20 λεπτά. Επίσης από τη Νεάπολη υπάρχει ακτοπλοικό δρομολόγιο την ενώνει με τα Κύθηρα σε μία ώρα περίπου. Στην Ελίκα ανήκει ο οικισμός του Άγιου Μάμα και ο πανέμορφος παραλιακός οικισμός του Μαραθιά.

Η Ελίκα είναι ένα χωριό με έντονη αγροτική ζωή αλλά και πλήθος φυσικών ομορφιών που σας καλεί να το ανακαλύψετε και να επισκεφτείτε τον Μαραθιά με τις παραλίες του Παναρίτη, της παχιάς άμμου, των Λιμνών και του Πλατανιστού. Στην ευρύτερη περιοχή θα βρείτε και τους πύργους του “Φονιά” και τον “Κουλεντιανό” που αποτελούσαν μέρη του συστήματος που ειδοποιούσε με φωτιές για την επιδρομή κατακτητών και πειρατών από την θάλασσα.

Η πρώτη θέση του χωριού μας ήταν στην περιοχή με την σημερινή ονομασία ¨Σκόπελες¨. Τον Φεβρουάριο του 1770 ξεκίνησε η επανάσταση με πρωταγωνιστές τους αδερφούς Ορλώφ σε συνεργασία με τις οικογένειες της Μάνης και της δυτικής και βόρειας Πελοποννήσου (Ορλωφικά). Η επανάσταση εξαπλώθηκε σε όλη την Πελοπόννησο και η Πύλη (Τουρκία) κάλεσε ενισχύσεις και δυνάμεις Αλβανών. Η επανάσταση απέτυχε και το 1774 υπογράφει συνθήκη και οι Αλβανοί παρέμειναν κύριοι της Πελοποννήσου. Αυτή την εποχή εισέβαλαν οι Αλβανοί και στην επαρχία την δικιά μας. Τα Λυρά, που περιλάμβαναν στην περιοχή τους τις ¨Καλύβες” της Ελίκας και της Δαιμονιάς, είχαν περισσότερες από 250 οικογένειες που έφυγαν όλες μετά από το 1770. Επί τριάντα χρόνια η περιοχή ήταν έρημος. Το 1830 άρχισαν σιγά σιγά να εγκαθίστανται κάτοικοι, στις ερειπωμένες περιοχές, με τους Ελικιώτες να επιλέγουν την σημερινή τοποθεσία για το νέο χωριό τους. Οι κάτοικοι του χωριού ήρθαν, πρωτίστως, από τα Κύθηρα, την Μάνη και την Κρήτη. Η πρώτη εκκλησία είναι του Αγίου Γεωργίου.

Οι εκδοχές για το όνομα είναι οι εξής: Η πρώτη αναφέρει ότι στους πρώτους οικιστές υπήρχε ένας κτηνοτρόφος από τα Αλίκα της Μάνης. Οι υπόλοιποι κτηνοτρόφοι κάθε βράδυ συγκεντρώνονταν στην καλύβα του λέγοντας ¨πάμε στου Αλικιώτη” και έτσι εκ παραφοράς με τον καιρό, “πάμε στου Ελικιώτη”. Μία άλλη εκδοχή έχει να κάνει με το σύμπλεγμα των βουνών Αγίου Γεωργίου Αετοφωλιάς- Χερώματος – Ψηλού Βουνού τα οποία από ψηλά μοιάζουν με σχήμα έλικας, Στο χρυσόβουλο (Νεαρές – νόμοι) του Μανουήλ Παλαιολόγου αναφέρεται ως Ελικοβουνό το παραπάνω σύμπλεγμα των βουνών του χωριού. Μια τρίτη εκδοχή μπορεί να είναι ότι το όνομα προέρχεται από την πανέμορφη νύμφη της Ελίκης.

21/03/1835
Ο οικισμός της Ελίκας προσαρτάται στον Δήμο Διλημενίας ( Δαιμονιάς)

ΦΕΚ: 5Α-08/ 03/1841
Ο οικισμός της Ελίκας αποσπάται από τον Δήμο Διλημενίας και προσαρτάται στον Δήμο της Μονεμβασίας

ΦΕΚ: 136Α – 08/07/1899
Ο οικισμός της Ελίκας αποσπάται από τον νομό Λακωνίας και υπάγεται στον νομό Λακεδαίμονος

ΦΕΚ: 282Α – 04/12/1909
Ο οικισμός της Ελίκας αποσπάται από τον νομό Λακεδαίμονος και υπάγεται στον νομό Λακωνίας

ΦΕΚ: 261Α – 31/08/1912
Ο οικισμός της Ελίκας αποσπάται από τον Δήμο της Μονεμβασίας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Ελίκας.

ΦΕΚ: 244Α – 04/12/1997
Ο οικισμός  αποσπάται από την κοινότητα Ελίκας και προσαρτάται στον Δήμο Βοιών.

ΦΕΚ: 87Α – 07/06/2010
Ο οικισμός της Ελίκας αποσπάται από τον Δήμο Βοιών και προσαρτάται στον Δήμο Μονεμβασίας